Dziecko to bezbronna istota, do pewnego wieku caÅ‚kowicie zależna od dorosÅ‚ych. Jego dobrostan i rozwój zależą od otoczenia peÅ‚nego miÅ‚oÅ›ci, bezpieczeÅ„stwa i wsparcia. Niestety, zdarzajÄ… siÄ™ sytuacje, w których dzieci stajÄ… siÄ™ ofiarami przemocy (psychicznej i fizycznej). ZnÄ™canie siÄ™ nad dzieckiem to problem, który wymaga natychmiastowej reakcji i zgÅ‚oszenia odpowiednim sÅ‚użbom. W poniższym artykule omówimy, czym jest znÄ™canie siÄ™ nad dzieckiem, jak je rozpoznać, a także gdzie można je anonimowo zgÅ‚osić.
Spis treści:
ZnÄ™canie siÄ™ nad dzieckiem w polskim prawie jest traktowane bardzo poważnie, a przepisy jasno okreÅ›lajÄ…, jakie dziaÅ‚ania uznaje siÄ™ za przestÄ™pstwo. W kodeksie karnym przemoc wobec dzieci jest szczególnie piÄ™tnowana, a sprawcy mogÄ… liczyć siÄ™ z surowymi karami. Art. 207 § 1 Kodeksu karnego stanowi, że „kto znÄ™ca siÄ™ fizycznie lub psychicznie nad osobÄ… najbliższÄ…, lub innÄ… osobÄ… pozostajÄ…cÄ… w staÅ‚ym, lub przemijajÄ…cym stosunku zależnoÅ›ci od sprawcy, podlega karze pozbawienia wolnoÅ›ci od 3 miesiÄ™cy do lat 5”. To pokazuje, jak poważnie traktowane sÄ… takie przestÄ™pstwa i jak istotna jest ochrona dzieci przed przemocÄ….
Prawo polskie obejmuje również regulacje dotyczÄ…ce obowiÄ…zku informowania odpowiednich sÅ‚użb o zauważonych przypadkach przemocy wobec dzieci. Osoby, które majÄ… wiedzÄ™ o przestÄ™pstwach tego rodzaju, sÄ… zobligowane do zgÅ‚aszania ich organom Å›cigania. Zaniedbanie tego obowiÄ…zku może skutkować odpowiedzialnoÅ›ciÄ… karnÄ… — pozbawienia wolnoÅ›ci nawet do 3 lat. DziÄ™ki temu systemowi prawnemu możliwe jest szybsze reagowanie na przypadki przemocy oraz zapewnienie dzieciom odpowiedniej ochrony i wsparcia.
ZnÄ™canie siÄ™ psychiczne nad dzieckiem jest równie niszczÄ…ce jak przemoc fizyczna, choć trudniej je zauważyć i udowodnić. Psychiczne znÄ™canie siÄ™ może przybierać różne formy, w tym wyÅ›miewanie, poniżanie, zastraszanie, izolowanie od rówieÅ›ników czy ignorowanie potrzeb emocjonalnych dziecka. Te dziaÅ‚ania prowadzÄ… do trwaÅ‚ych uszczerbków na zdrowiu psychicznym, wpÅ‚ywajÄ…c negatywnie na rozwój emocjonalny, spoÅ‚eczny oraz zdolność do budowania relacji w przyszÅ‚oÅ›ci. Dzieci, które doÅ›wiadczajÄ… przemocy psychicznej, mogÄ… mieć trudnoÅ›ci z zaufaniem innym, niskÄ… samoocenÄ™ oraz tendencje do zachowaÅ„ autodestrukcyjnych.
W wielu przypadkach znÄ™canie siÄ™ psychiczne nad dzieckiem jest trudniejsze do zidentyfikowania, ponieważ nie pozostawia widocznych Å›ladów. Dzieci czÄ™sto nie sÄ… Å›wiadome, że sÄ… ofiarami przemocy psychicznej, a ich cierpienie może być mylnie interpretowane jako problemy wychowawcze. WÅ‚aÅ›nie dlatego ważne jest, aby nauczyciele, opiekunowie i inne osoby z otoczenia dziecka byÅ‚y wyczulone na zmiany w zachowaniu, takie jak wycofanie siÄ™, lÄ™ki, problemy ze snem czy apetytem. Wczesna interwencja i wsparcie psychologiczne mogÄ… znaczÄ…co poprawić sytuacjÄ™ dziecka i zapobiec dÅ‚ugotrwaÅ‚ym negatywnym skutkom.
Rozpoznanie, że dziecko jest ofiarÄ… znÄ™cania siÄ™ nad dziećmi, wymaga szczególnej uwagi i wrażliwoÅ›ci. Jednym z pierwszych sygnaÅ‚ów mogÄ… być zmiany w zachowaniu dziecka, takie jak wycofanie siÄ™ z życia spoÅ‚ecznego, nagÅ‚e napady zÅ‚oÅ›ci, pÅ‚aczliwość, trudnoÅ›ci z koncentracjÄ… czy problemy ze snem. Dziecko może także unikać kontaktu z okreÅ›lonymi osobami, wykazywać lÄ™k przed powrotem do domu, a jego osiÄ…gniÄ™cia szkolne mogÄ… nagle ulec pogorszeniu. Te objawy czÄ™sto Å›wiadczÄ… o tym, że dziecko doÅ›wiadcza przemocy lub zaniedbania.
Fizyczne oznaki przemocy mogÄ… obejmować siniaki, zadrapania, oparzenia lub inne obrażenia, które nie majÄ… logicznego wytÅ‚umaczenia. Ważne jest, aby zwracać uwagÄ™ na powtarzajÄ…ce siÄ™ urazy w różnych stadiach gojenia, co może wskazywać na chroniczne znÄ™canie siÄ™ nad dzieckiem. W przypadku przemocy psychicznej, symptomy mogÄ… być bardziej subtelne, ale równie alarmujÄ…ce, takie jak bóle gÅ‚owy, brzucha, tiki nerwowe, zaburzenia lÄ™kowe czy depresja. Dzieci mogÄ… również zdradzać objawy traumy, takie jak koszmary nocne czy flashbacki.
Dzieci, które doznajÄ… krzywdy, czÄ™sto próbujÄ… ukryć swoje cierpienie z obawy przed konsekwencjami, w tym przed pogorszeniem sytuacji domowej czy dodatkowymi represjami ze strony sprawcy. Dlatego też mogÄ… one próbować ukryć urazy fizyczne, noszÄ…c ubrania zasÅ‚aniajÄ…ce siniaki czy inne obrażenia, nawet przy wysokich temperaturach. Ponadto, mogÄ… unikać sytuacji, które wymagajÄ… zmiany odzieży w obecnoÅ›ci innych, takich jak lekcje wychowania fizycznego. WÅ‚aÅ›nie dlatego, osoby z otoczenia dziecka – nauczyciele, opiekunowie, sÄ…siedzi – powinny być szczególnie wyczulone na takie sygnaÅ‚y.
Warto także zwrócić uwagÄ™ na relacje dziecka z rówieÅ›nikami i dorosÅ‚ymi. Dzieci doznajÄ…ce przemocy mogÄ… wykazywać trudnoÅ›ci w nawiÄ…zywaniu i utrzymywaniu relacji z innymi dziećmi, mogÄ… być bardziej wycofane lub przeciwnie – agresywne wobec rówieÅ›ników. MogÄ… także wykazywać nieufność wobec dorosÅ‚ych, w tym nauczycieli i opiekunów. Z drugiej strony, dzieci mogÄ… starać siÄ™ nadmiernie zadowalać dorosÅ‚ych, w obawie przed konsekwencjami niezadowolenia. Wszystkie te zmiany w zachowaniu powinny być sygnaÅ‚em do podjÄ™cia dziaÅ‚aÅ„, majÄ…cych na celu zbadanie sytuacji dziecka i zapewnienie mu odpowiedniej pomocy oraz wsparcia.
W przypadku podejrzenia znÄ™cania siÄ™ nad dzieckiem, kluczowe jest natychmiastowe dziaÅ‚anie i zgÅ‚oszenie sprawy odpowiednim sÅ‚użbom. Aby chronić osoby zgÅ‚aszajÄ…ce i zachÄ™cić do dziaÅ‚ania bez obaw o konsekwencje, prawodawca przewidziaÅ‚ możliwość zgÅ‚oszeÅ„ anonimowych. Policja oraz prokuratura to instytucje, które powinny być informowane w pierwszej kolejnoÅ›ci. Można to zrobić poprzez bezpoÅ›redni kontakt telefoniczny, wizytÄ™ w komisariacie lub za poÅ›rednictwem specjalnych infolinii.
Innym miejscem, gdzie można anonimowo zgÅ‚osić przypadki znÄ™cania siÄ™ nad dzieckiem, sÄ… lokalne oÅ›rodki pomocy spoÅ‚ecznej oraz organizacje pozarzÄ…dowe, takie jak Fundacja Dzieci Niczyje czy Fundacja Mama i Tata. Te instytucje nie tylko przyjmujÄ… zgÅ‚oszenia, ale również oferujÄ… wsparcie psychologiczne i prawne dla ofiar oraz ich rodzin. DziaÅ‚ajÄ… również Telefony Zaufania, takie jak Telefon Zaufania dla Dzieci i MÅ‚odzieży (116 111) oraz Telefon Zaufania dla DorosÅ‚ych w sprawie dzieci (800 100 100), gdzie można uzyskać natychmiastowÄ… pomoc i poradÄ™, co robić w sytuacji podejrzenia przemocy. W sprawie przemocy można także skontaktować siÄ™ z prawnikiem (sprawdź: Adwokat rodzinny GdaÅ„sk). Ważne jest, aby każde zgÅ‚oszenie traktować poważnie, ponieważ może ono uratować życie i zdrowie dziecka, a także zapewnić mu bezpieczne Å›rodowisko do dalszego rozwoju.
Adres:
ul. Kalinowa 43/1, 80-177 Gdańsk
tel. 506 134 503 |
tel. 510 404 334 |
HABER & HABER Kancelaria Adwokacka Adwokat Ewelina Baranowska-Haber
NIP: 5832994700
HABER & HABER Kancelaria Adwokacka Adwokat Błażej Haber
NIP: 5862079717
Numer rachunku bankowego: 69 1910 1048 2210 0272 7505 0001
W sprawach nagłych dostępni jesteśmy całą dobę.
W zakresie porad i pomocy prawnej jesteÅ›my również dyspozycyjni online za poÅ›rednictwem internetu (w tym Skype) oraz telefonu.